(تربیت دختر امروز، سعادت مادر فردا)
زهرا فلاحی
یکی از جنبههای تربیت زنان و دختران، تربیت اقتصادی آنان است. بیتردید اگر زنان و دختران از دانش اقتصاد خانواده بهرهمند باشند، بهتر میتوانند به ایفای نقش مهم خانهداری بپردازند.
حضرت علی ع در روایتی میفرمایند: «فرزندانتان را بر آداب خود تربیت نکنید چرا که آنها برای آینده و زمانی غیر از زمان شما آفریده شدهاند» (ابن ابی الحدید، ۱۳۸۶، ص ۲۶۷).
تربیت اقتصادی به معنای کارآموزی فنون خانهداری و فراگیری شیوههای درست مصرف مالی است. آشنا کردن دختران با آشپزی، تهیهی غذای مناسب بدون اسراف و تباه کردن امکانات و نیز آموزش نکات خانهداری و فنون اقتصادی زنانه از وظایف مادران است. همچنین ایجاد روحیهی میانهروی در امور زندگی، از عوامل مهم در ادارهی اقتصاد خانواده است، به گونهای که این ویژگی در موفقیت و رضایت اعضای خانواده و سازگاری با آنان، به ویژه تأمین رضایت شوهر نقش حیاتی دارد.
اگر دختر در خانهی پدر با روحیهی میانهروی و آیندهنگری بزرگ شود، میتواند آن روش را در خانهی شوهر نیز ادامه دهد و زندگی آبرومندی را برای خود و اعضای خانوادهاش فراهم کند. در مقابل، اگر پدر و مادر به تربیت دختر توجه نکنند و او تجملگرا و خودسر بار بیاید، در ادارهی امور خانه موفق نخواهد بود. چنان که دختران خانوادههای سرمایهدار که در ناز و نعمت بزرگ میشوند، توانایی چندانی در ادارهی خانه ندارند و همین امر باعث افزایش آمار طلاق در چنین خانوادههایی میگردد.
در روایتی از امام علی ع میخوانیم: «اَلبلاء للظّالم اَدب و للمؤمنِ اِمتحان و للاولیاء دَرَجه»؛ سختیها برای افراد ظالم وسیلهی هشدار و زنگ بیدارباش و برای مؤمنان، آزمایش و وسیلهی رشد و برای مردان وارسته و اولیای خدا، وسیلهی کسب درجه است (مجلسی، ج۸۱، ص ۱۰۸).
از این کلام امام علی ع این گونه برداشت میکنیم که وجود سختیها در زندگی لازم است. پس تا سختیها نباشد انسان رشد نمیکند. در خانواده نیز همین گونه است. اگر دختران در خانهی پدر با سختیها و روش برخورد با آنها آشنا نشوند، بعید نیست که در زندگی آینده خود دچار مشکل شوند.
از این رو بالا بردن آستانهی تحمل دختران، از مسائل ضروری در تکمیل شخصیت آنان است. پس والدین نباید شرایط را برای دختران طوری فراهم کنند که فرزند در رفاه کامل باشد و کوچکترین سختی را در زندگی تجربه نکند. زیرا فرزندانی که همواره در رفاه کامل به سر میبرند، تحمل سختیهای زندگی را نخواهند داشت و آستانهی تحمل چنین فرزندانی در مشکلات احتمالی پیش رو بسیار پایین است (انتصاری، پیام زن، ش۲۷۰، ص ۹) و همین مسأله عاملی میشود برای بسیاری از اختلافات و طلاقهایی که امروزه شاهد آن هستیم.
پس خانهای را که میشود با به کار بردن آداب اسلامی و انجام نکات ظریف و شیرین خانهداری، تبدیل به مأمن آرامش کرد، ناامن نکنیم و همواره در زندگی پیرو دستورات اهل بیت ع باشیم تا با کمک گرفتن از آنها مشکلات و اختلافات در خانوادهها کمتر و کمتر شود.
منابع
۱. ابن ابی الحدید، معتزلی، شرح نهج البلاغه، ج۲۰، بیروت، دار احیاء کتاب، ۱۳۸۶.
۲. انتصاری، آمنه، ماهنامه پیام زن، سال بیست و سوم، شماره۲۷۰، شهریور۱۳۹۳.
۳. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ج۸۱، تهران، چاپ الاسلامیه، بیتا.