سمانه حکیمی
امیدبخش به معنای امیدبخشنده است؛ کسی یا چیزی که امیدوار می‌کند، امیدوار کننده (دهخدا، ص ۲۲۴، واژه‌ی امید بخشی) و در اصطلاح امیدبخشی در مکتب ادیان و در حکمت‌های الهی مبتنی بر اصل وجود خدا و جاودانگی روح و عالم آخرت است که قهراً اهل ایمان، مؤمنین، هرگز چیزی را از دست نمی‌دهند؛ یعنی در نهایت اطمینان به سوی هدف خود می‌روند و هیچ چیزی را برای خودشان، از دست دادن تلقی نمی‌کنند. (مطهری، بی‌تا، ص۴۱). امیدبخشی توسط رهبران الهی در مقاطع مختلف تاریخ نسبت به اقوام و ملت‌ها، یکی از سنت‌های خداوندی می‌باشدکه در قرآن کریم هم به آن اشاره شده است (یوسف/۹۲؛ اعراف/۱۲۹؛ یوسف/۸۷؛ تحریم/۵).
در این راستا ملت ایران در آزمون‌های الهی بعد از انقلاب در مقاطع مختلف تاریخ خوش درخشیده و این امر را به اثبات رسانده که با داشتن ایمان و عمل صالح و ولایتمداری می‌توان بر مشکلات فائق شد.
هم اکنون نیز که ویروس کرونا در جهان جولان می‌دهد و فقر اقتصادی و بی‌عدالتی‌ها و مرگ و میر انسان‌ها را به دنبال دارد؛ مردم ایران با رهنمودهای داهیانه‌ی رهبر انقلاب در زمان اوج همه‌گیری ویروس کرونا توانستند با اتحاد و همدلی و نیروی ایمان بر مشکلات فائق آیند.
در این مجال می‌خواهیم سیره‌ی امیدبخش رهبری معظم انقلاب در مواجهه با ویروس کرونا را مرورکنیم. این سیره در شش سرفصل قابل بررسی است:
الف. ارتباط مداوم با مردم و مسئولین
ب. ترغیب و تشویق به یاد خداوند
ج. کرونا آزمون اقتدار و اعتبار
د. تقدیر از جامعه‌ی پزشکی و پرستاری و جهادگران
ه. ترغیب و تشویق به انفاق
و. پیشگام بودن در رعایت اصول بهداشتی.
سیره‌ی امید بخشی رهبر انقلاب
مقام معظم رهبری با واقع‌بینی و تحلیل درست از شرایط موجود کشور و دیدن واقعیات جامعه به انحاء مختلفی به امیدبخشی پرداخته و هماره بر این نکته اشاره داشتندکه مشکلات کشور با اتکاء به درون و اعتماد به جوانان و نه بیگانگان، قابل‌حل خواهد بود.
الف.ارتباط مداوم با مردم و مسئولین
یکی از برنامه‌های اصلی رهبر معظم انقلاب در طی سالیان رهبری‌شان، ارتباط حضوری با اقشار مختلف مردم در حسینیه‌ی امام خمینی بوده است که در شرایط کرونایی و لزوم رعایت اصول بهداشتی، راهبرد ایشان برای حفظ آرامش در جامعه و ایجاد نشاط و امید به زندگی در مردم، ایجاد ارتباط تصویری است؛ چرا که این ارتباط همراه با نصایح امید آفرین، می‌تواند تا حدودی دشواری مسیر را برای مردم مرتفع کند و آن‌ها را در رسیدن به پیروزی ثابت قدم بگرداند.
ب.ترغیب و تشویق به یاد خداوند
از آثار اقامه‌ی نماز و ادعیه، بهبود رابطه‌ی بین انسان و خالق است. بدیهی است وقتی روابط بین بنده و بنده‌پرور سالم باشد، انرژی و امید بیشتری نصیب بنده می‌شود.
رهبر معظم انقلاب از ابتدای همه‌گیری ویروس کرونا در فرصت‌های متعدد و زمان‌های مقتضی به طور پیوسته مردم را به خواندن ادعیه مخصوصاً دعای هفتم صحیفه‌ی سجادیه و ارتباط با خداوند ترغیب کرده(۱۳/۱۲/۱۳۹۸) و همواره تأکید می‌کنند که یکی از راه‌های فائق آمدن بر این ویروس، ارتباط با خداوند و قائل شدن به این امر است که او مسبب‌الاسباب است و همه‌ی ابزارهای عالم، وسیله هستند و فقط باید در خانه‌ی خدا رفت چرا که از در خانه‌ی او کسی ناامید برنمی‌گردد. ایشان بارها اشاره داشته و دارند که یسر در انتظار ملت ایران خواهد بود (۱/۱/۱۳۹۹).
ج. کرونا آزمون اقتدار
ملت ایران بعد از انقلاب از آزمون‌های متعدد سربلند بیرون آمده و این امر را مرهون ایثارگری مردمانی مجاهد می‌داند که مخلصانه برای اسلام عزیز جان خود را نثار کرده و به جهانیان این پیام را مخابره کردند که ملت ایران تا پای جان بر سر آرمان‌ها ایستاده و البته در مواجهه با هر مشکلی کوشیده راه‌حل‌های مناسب را بیابد.
در این راستا رهبر معظم انقلاب یکی از عرصه‌های اقتدار ایران اسلامی را مقابله با ویروس کرونا همراه با حفظ روحیه دانسته و می‌فرمایند: «یک ملت با راحت طلبی به جایی نمی‌رسد. ولی مواجهه‌ی با مشکلات و حفظ روحیه‌ی خود در مقابله‌ی با مشکلات و غلبه‌ی بر مشکلات به ملّت‌ها اقتدار و اعتبار می‌دهد» (2/3/1399).
د. تقدیر از جامعه‌ی پزشکی و پرستاری و جهادگران
یکی از عرصه‌های مجاهدت در اوج همه‌گیری ویروس کرونا، حضور جان بر کفانه‌ی کادر پزشکی و پرستاری و نیرو‌های جهادگری بود که در این عرصه خدمت‌رسانی کردند. رهبر معظم انقلاب با نگرشی ولایی و الهی به کشته‌شدگان در این عرصه، مقام پر افتخار شهید اعطاء کردند.
در این راستا ایشان در فرصت‌های متعدد از این جامعه‌ی فرهیخته در خط مقدم جهاد، تقدیر کرده و زحمات مجموعه‌های درمانی یعنی پزشکان، پرستاران، بهیاران، مدیران و کارکنان مراکز درمانی و در کنار آن‌ها خدمات مجموعه‌های داوطلب مردمی مانند دانشجویان، طلاب و بسیجیان را مایه‌ی عزت و آبرو دانستند. به واقع تقدیر و تشکر رهبر از ملت، امید و نشاط را برای جامعه فراهم آورده و ارزش کار و شأن آن‌ها را بالا برده و جنبه‌ی هدایتی را در پی دارد(۱/۱/۱۳۹۹).
ه. ترغیب و تشویق به انفاق
ویروس کرونا در جامعه شرایطی را به وجود آورد که بعضی از خانواده‌های کم برخوردار و یا درگیر ویروس کرونا دچار مسائل شدید اقتصادی شدند. از این رو رهبر معظم انقلاب در طرحی، برخاسته از آیات قرآن موسوم به رزمایش همدلی مردم را به انفاق کردن ترغیب و تشویق کردند. هدف این طرح، فراگیر شدن مفهوم مواسات در جامعه‌ی اسلامی، همراهی کردن و کمک کردن به برادر مؤمن در همه‌ی امور اعم از کمک فکری، کمک مالی، کمک جسمانی، کمک آبروئی بود. به این معنا که این امور را وظیفه‌ی خود بداند. یعنی هیچ خانواده‌ای از خانواده‌های مسلمان و هم‌میهن و محروم را با دردها و محرومیت‌ها و مشکلات خود تنها نگذازد(۱۴/۳/۱۳۹۹).
و. پیشگام بودن در رعایت اصول بهداشتی
یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد رهبر معظم انقلاب در قضیه‌ی کرونا، نگرش عقلانی برخاسته از دین نسبت به سلامت انسان است. ایشان از ابتدای همه‌گیری ویروس کرونا، ملت را به تبعیت از اوامر ستاد کرونا فراخواندند هر چند منجر به بسته‌شدن اماکن مذهبی و حرم‌های مقدس شود. ایشان رعایت مقرراتی که ستاد کرونا مشخص کردند را فریضه و عمل به آن را لازم دانستند و معتقد بودند هر چیزی که کمک کند به سلامت جامعه و عدم شیوع این بیماری، یک حسنه است؛ در نقطه‌ی مقابل هر چیزی که کمک کند به شیوع این بیماری، یک سیّئه است؛ چرا که خدای متعال ما را موظّف کرده که نسبت به سلامت خودمان و سلامت دیگران، سلامت مردم، احساس مسئولیت کنیم(۱۳/۱۲/۱۳۹۸) ایشان در اجرای این فرامین خود در صف اول هستند و می‌توان گفت رعایت کردن این امور توسط رهبر جامعه‌ی اسلامی تأثیر شگرفی در جوامع دارد و چه بسا مسیر سعادت را بگشاید.
منابع
۱. بیانات پس از کاشت نهال در آستانه‌ی روز درختکاری، ۱۳/۱۲/۱۳۹۹.
۲. بیانات سخنرانی تلویزیونی به مناسبت روز جهانی قدس، ۲/۳/۱۳۹۹.
۳. پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت، KHAMENEI.IR.
۴. پیام نوروزی رهبر انقلاب به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۹، ۱/۱/۱۳۹۹.
۵. دهخدا، علی اکبر؛ لغت نامه دهخدا.
۶. سخنرانی تلویزیونی به مناسبت سی‌ویکمین سالگرد رحلت امام خمینی، ۱۴/۳/۱۳۹۹.
۷. مطهری، مرتضی؛ فلسفه تاریخ، تهران، صدرا، بی‌تا.
