تنظیم: سمیه وحیدیان صادق
خاندان خاموشی با سابقهی اسلامی و انقلابی که دارند خدمات شایان توجهی در نشر مفاهیم دینی داشتهاند. به مناسبت دهمین سالگرد ارتحال استاد سیده فاطمه خاموشی مشهور به طاهایی (مؤسس مکتب نرجس س مشهد) به اختصار بر سیرهی اخلاقی خواهرشان مروری میکنیم.
استاد قندهاری (سیدخاموشی) مؤسس حوزهی علمیهی زهرای اطهر س تهران، از اساتید بزرگ اخلاق و نمونهی شیعهی حقیقی اهل بیت عصمت و طهارت ع هستند. از سال ۱۳۷۳ با تأسیس مدرسهی علمیهی زهرای اطهر س به تربیت شاگردان انقلابی و اخلاق مدار در جهت ترویج دین مبین اسلام و احیای جایگاه اصلی زن مسلمان اقدام نمودند.
شخصیت جامع ایشان نشان از فزونی و نفوذ ایمان در روح و جسمشان دارد؛ این ادعا پس از گفتگو با نزدیکترین افراد که روزانه چندین ساعت با ایشان در ارتباطند ثابت میشود. در ادامه با شخصیت والای استاد قندهاری از زبان فرزند و شاگردان ایشان آشنا میشویم.
الف. بعد دینی:
۱. مأنوس بودن با قرآن کریم و دعا: استاد انس بسیار زیادی با قرآن کریم و ادعیهی وارده از معصومین ع دارند. انس ایشان را در قرائت قرآن کریم و عمل به آیات به خوبی میتوان دید؛ زمانی که نوهی ایشان از دنیا میرود و شاگردان برای عرض تسلیت میروند همان آرامش و وقار همیشگی را در وجود ایشان میبینند که برگرفته از یقین ایشان به آیهی «إنّا لله و إنّا الیه راجعون» است. به گفتهی شاگردان، استاد تسلیبخش دلهای آنان بودند. از اینرو درک بالا از کلام خداوند و روایات معصومین ع، درخواست شاگردان از خداوند متعال است.
دعا و زیارت ائمه ع نقش مهمی در زندگی استاد دارد؛ در زیارات، مقید به رعایت آداب زیارت هستند. در محضر ائمه ع خود را هیچ میبینند و با عمل خالصانه، دیگران را به زیارت با معرفت دعوت میکنند.
۲. با وضو بودن، تهجد به نماز شب و نماز اول وقت: استاد علاوه بر طهارت باطن همواره طهارت ظاهر دارند و باوضو هستند. به پیروی از اجداد طاهرینشان به نماز اول وقت و نماز شب حتی به هنگام سفر مقیدند. زمانی که در سفر بودند، شب هنگام که همه جا آرام میشد و همه میخوابیدند، استاد در راهروی قطار سجادهشان را پهن میکردند و به نماز میایستادند؛ بعد از مدتی کم کم پشت سر ایشان سجادهها پهن میشد و همراهان نیز به نماز میایستادند. خیلی از افراد که نمیدانستند نماز شب چیست و یا اهل آن نبودند بعد از سفر با خانم، نمازشب خوان میشدند.
برگزاری مجالس عزا و سوگواری و جشنهای اهل بیت ع: ادب و احترام ایشان نسبت به اهل بیت ع خاص حرم و زیارت نبود؛ همزمان با ایام شهادت یا میلاد ائمه ع در مدرسه مراسم برگزار میشد.
ب. بعد اخلاقی
۱. آرامش و ساده زیستی: زندگی استاد به دور از تکلف است و در منزل ایشان به روی همه باز. آرامش وصف ناشدنی ایشان، آرام بخش دیگران است.
۲. مهربانی و محبت عمیق: به طلاب و اطرافیان محبت، مهربانی و توجه یکسان دارند. توصیهشان به طلاب این است که با محبت و رفتار خوب، اسلام را در عمل، به دیگران آموزش دهیم.
بسیار اهل مدارا هستند؛ طلاب به راحتی مسائلشان را با ایشان در میان میگذارند و ایشان هم مانند مادری مهربان، راهنمایی میکنند. وضعیت طلاب را خیلی خوب درک میکنند؛ یکی از طلاب میگوید: «به خاطر مشکلی روزها در حوزه حال خوبی نداشتم و حالت نیمه بیهوشی به من دست میداد. خانم آب قند درست میکردند و به من میدادند.»
۳. لبخند و نشاط: اصلاً سنشان با روحیاتشان مطابقت ندارد. با طلاب بسیار بشاش و خنده رو هستند. حتی فرزندان شاگردان ایشان هم خاطرات مهربانی خانم را پس از سالها به یاد دارند.
۴. احترام به والدین: روزی به محض ورود طلاب، اعلام کردند همه در سالن اجتماعات جمع شوید کلاسها تعطیل است. وقتی همگی در سالن جمع شدند، خانم را دیدند که ناراحتند و سخنرانی خود را با این جمله آغاز کردند: «مادر یکی از طلاب سال اول گفتهاند: «فرزندم گفته شما قدیمی شدید و جدیدیها فرق دارند. ما با همان قدیمی بودن آنها را تربیت کردیم.»
سخنرانی آن روز در رابطه با مقام پدر و مادر دو ساعت طول کشید، درس اخلاقی که آن روز خانم به طلاب آموختند هنوز پس از سالها در خاطرشان زنده است.
۵. ادب و تواضع: در برابر پروردگار و ائمهی معصومین ع خود را هیچ میبینند. هیچ وقت خود را بالاتر و برتر از دیگران نمیدانند؛ در سفرهایی که با طلاب دارند وقتی که به محل اسکان میرسند و هر کسی برای خود جایی را انتخاب میکند، آخرین جا و در واقع نزدیک در، جای استاد است. هیچ وقت در سفرها با وجود خستگی، شکایتی از کسی ندارند.
۶. تفکر و کسب رضای الهی: در جهت رضای خداوند و دین اسلام از هیچ کاری دریغ نمیکنند. برای هر کاری توصیه میکنند که بدون فکر عمل نکنید. در اینصورت نتیجه را خواهید دید.
ج. بعد اجتماعی و سیاسی
۱. اطمینان به جوانان در مدیریت: با توجه به فرمودهی خداوند متعال که برای انسان جز سعی نیست؛ فراغت از تحصیل و کار برای استاد معنایی ندارد. کلاس ایشان در مدرسهی علمیهی زهرای اطهر س دایر است و گاهی که نمیتوانند به حوزه بیایند، کارمندان پیشنهاد میکنند و میگویند: «فقط به حوزه بیایید و بنشینید و هیچ کاری نکنید، همین که حضور داشته باشید مایهی قوت قلب ماست.»
خانم در ادارهی مدرسه از طلاب استفاده میکنند؛ اساتید و مبلغان مدرسهی علمیهی زهرای اطهر س از سنین جوانی در این حوزه مشغول به کار هستند.
یکی از طلاب بیان میکنند: «یک ماه مانده به پایان سال تحصیلی به مدرسه آمدم و خانم به گرمی از من استقبال کردند و گفتند میتوانی درس یک ساله را یک ماهه تمام کنی؟ من متعهد شدم و ایشان هم به من اعتماد کردند و اجازهی تحصیل دادند و خدا را شکر نتیجه گرفتم.»
۲. پایبندی به نماز جمعه و راهپیماییها: به گفتهی فرزند بزرگوار ایشان، خانم مقید به شرکت در نماز جمعه و راهپیماییها هستند؛ سخنگوی نظام و ولایت فقیه بوده و در عین حال از کمکاری بعضی از مسئولین گله دارند.
معرفی مدرسهی علمیهی زهرای اطهر س
مدرسهی علمیهی زهرای اطهر از سال ۱۳۷۳ فعالیت خود را آغاز کرده است. این مدرسه شامل بخش آموزش، پژوهش، فرهنگی و مؤسسهی قرآنی محبین زهرای اطهر س است.
الف. آموزش: طلاب در سه مقطع مشغول به تحصیل هستند؛ تاکنون ۴۰۰ طلبه فارغ التحصیل شده و در مدارس، دانشگاهها و مدارس علمیه مشغول فعالیت هستند.
ب. پژوهش: شامل معاونت پژوهش، کتابخانه و سایت (واحد رایانه) است. از جمله وظایف این بخش شناسایی نیروهای مستعد و علاقهمند در امر پژوهش، برگزاری کلاسها و کارگاههای آموزشی روش تحقیق و تحقیقات پایانی، نشستها و کرسیهای آزاداندیشی، همایشهای علمی، نمایشگاه آثار و دستاوردهای علمی-پژوهشی طلاب و اساتید، پیگیری و اجرای ابلاغیه و برنامههای مرکز مدیریت و مدیریت استانی مدارس و… است.
موضوع پایاننامهها عمدتاً قرآنی، اجتماعی و تربیتی است و تاکنون ۲۸۰ پایاننامه دفاع شده است. کتابخانهی مدرسه از کتابخانههای فعال استان تهران و دارای ۱۴۰۰۰ جلد کتاب میباشد، در ضمن هر ساله نمایشگاه کتاب نیز برگزار میشود.
ج. فرهنگی: از جمله فعالیتهای مهم این بخش برگزاری عزاداریها، جشنها، کلاسهای قرآن و نهجالبلاغه، کلاسهای هنری و تربیت بدنی، بزرگداشت هفتهی دفاع مقدس، دورهی آموزشی طب سنتی-اسلامی، نشستهای تخصصی مسائل روز و واحد مبلغین است.
اقدامات واحد مبلغین شامل اعزام مبلغین به بسیج شهری ناحیهی سلمان به عنوان مربیان عقیدتی و هادیان سیاسی، سرگروههای حلقهی صالحین در بسیج شهری ناحیهی امام خمینی ره، تبلیغ در محلات و جلسات خانگی و مساجد، دورهی آموزشی تربیت مبلغین انقلابی، اعزام گروه جهادی طهورا به مناطق محروم، آموزش روش سخنرانی و تبلیغ، آموزش فعالیتهای هنری برای تدریس در مساجد و سرای محله میباشد.
د. مؤسسهی قرآنی محبین زهرای اطهر س: برای عموم بانوان کلاسهایی از قبیل تدبر در قرآن، روانخوانی، تجوید، نهج البلاغه، اخلاق، احکام عمومی، مهد قرآن و تربیت کودکان برگزار میکند.