به عمل کار بر آید به سخندانی نیست

تأسیس حوزه‌ی علمیه برای بانوان و در نظر گرفتن مکانی که بتواند زمینه‌ساز رشد ایمانی و اعتلای فرهنگی آنان باشد آن هم در آن سال‌های اختناق، از ابتکاری‌ترین طرح‌های استاد معظمه بوده است. اینکه بانویی بتواند به تنهایی نهادی فرهنگی را با چنین گستره‌ی فعالیت در طی 40 سال اداره نماید، به طور یقین مدیون تلاش‌ها، نوآوری‌ها و زحمات فراوان است. استاد طاهایی نه تنها با سخن بلکه با عمل خود سعی در اعتلای فرهنگ اسلامی داشتند زیرا تأثير عميق «دعوت عملى» ازآن‌جا سرچشمه مى‏گيرد كه هر گاه شنونده بداند گوينده از دل سخن مى‏گويد و به گفته‌ی خويش صد در صد ايمان دارد، گوش جان خود را به روى سخنانش مى‏گشايد و سخن كه از دل برخيزد بر دل مى‏نشيند و در جان اثر مى‏گذارد و بهترين نشانه‌ی ايمان گوينده به سخنش اين است كه خود قبل از ديگران عمل كند، همانگونه كه على† مى‏فرمايد:

«اى مردم به خدا سوگند شما را به هيچ طاعتى تشويق نمى‏كنم مگر قبلاً خودم آن را انجام مى‏دهم و از هيچ كار خلافى باز نمى‏دارم مگر اينكه پيش از شما از آن دورى جسته‏ام» (مكارم شيرازى، 1374، ج‏1، ص 215).

در واقع یکی از مهمترین شاخص‌های مبلغ موفق، عمل گرا بودن اوست. دريافت كنندگان پيام اگر ببينند گوينده به جاي اين كه اهل عمل باشد تنها اهل گفتار است به‌زودي از دور او پراكنده شده و گفتارش در دل كسي نمي‌نشيند.

 دوستان و شاگردان استاد طاهایی که از نزدیک با وی تعامل داشتند نکته‌هایی نغز از سیره عملی استاد نقل می‌ کنند که خواندنی است:

خانم زینب طالبی (مدیریت استادان در معاونت آموزش حوزه‌ی علمیه‌ی خواهران قم):

«در سال 87، در اردویی به نام اردوی رضوان در خدمت استادان حوزه‌های علمیه‌ی کل کشور بودیم که به خدمت علی بن موسی الرضا† مشرف شدیم. در جلسات درسی خانم طاهایی تحت عنوان «شرح زیارت جامعه‌ی کبیره» شرکت می‌کردیم. سخنان ایشان واقعاً تأثیرگذار بود به حدی که می‌تواند تحوّل دینی در افکار همه به ویژه جوانان ایجاد کند. امروزه در جامعه سخنران و کسانی که مسائل دینی را بیان می‌کنند زیاد است ولی کسی که تأثیرگذار باشد واقعاً کم است. ما در آن یک هفته از محضر خیلی از بزرگان استفاده کردیم، امّا ایشان شخصیتی دیگری داشتند که بسیار هم از رفتارهای عملی ایشان و بیاناتشان استفاده کردیم که به نظر بنده اگر مبلغان به دنبال تأثيرگذاري در مخاطبشان هستند و مي‌خواهند پيام دين را آن چنان كه شايسته‌ي دين اسلام است ابلاغ كنند بهترين راهش همين است كه سخنانشان از باورشان و اعتقادشان برخاسته باشد... امّا خانم طاهايي هم به عقايدشان باور قلبي داشتند و هم عمل مي‌كردند. كلام آرام و در عين حال خيلي پرمحتوا و متين ايشان در محافل علمي تأثير فوق العاده‌اي داشت كه ما وقتي از استادان در خصوص جلساتي كه برگزار كرده بوديم نظرسنجي كرديم اكثراً همين نكته را مي‌گفتند كه جلسات ايشان تأثير عميقي روي ما گذاشت؛ بنابراين نتيجه‌اي كه من خودم شخصاً به عنوان مجري آن برنامه كه خودم هم،‌ از وجود مبارك ايشان استفاده كردم، گرفتم، اين بود كه خانم طاهايي به آن چيزي كه مي‌گفتند 1. باور داشتند‌ 2.‌ عمل مي‌كردند (www.tahaie.com).

خانم مؤمن زاده از شاگردان استاد نقل می‌کند: كلاس‌داري ايشان فوق العاده بود. اول كه وارد مي‌شدند به همه‌ي كلاس يك نگاه مي‌كردند. بعد مي‌فرمودند: «سلام عليكم». به جاي ما سلام مي‌كردند. با سلام ايشان بلند مي‌شديم. در نگاه كردن روش پيامبر… را داشتند كه به مستمعين خود نگاه مساوي مي‌كردند. نگاه ايشان با ديگران متفاوت بود، محبت آميز بود و پر از آرامش؛ شاگرد بايد در كلاس احساس آرامش و امنيت كند. استاد مي‌تواند اين احساس امنيت را تأمين كند، با نحوه‌ي ورود و قرار گرفتنش پشت ميز (همان).

خانم پیوندی (مستأجر خانم طاهایی) می‌گوید: گاهی بعضی از مسائل را برای ایشان می‌گفتیم، از اتفاقاتی که افتاده بود یا از وضعیت جامعه، کم رنگ شدن حجاب و... از ایشان راهنمایی می‌خواستیم. ایشان می‌گفتند: شما باید با عمل خودتان کار درست را به مردم نشان دهید. اول باید از خودتان شروع کنید. باید آن قدر تسلط داشته باشید که آن‌ها از شما رنگ بگیرند. اگر پای کسی بنشینید و نتوانید او را تغییر بدهید، مشکل از خود شماست؛ یعنی شما خودتان خوب یاد نگرفته‌اید که نتوانسته‌اید دیگران را تحت تأثیر قرار بدهید (همان).

 خانم ملک تاج رخشانی(مدیر مدرسه‌ی علمیه‌ی حضرت نرجسƒ زاهدان):

از آن جا که خانم طاهایی حرفی را که می‌زدند خود به بهترین نحو به آن عمل می‌کردند، سخن ایشان تأثیر بسزایی بر افراد داشت. همیشه وقتی در کنار استاد بودم، سؤال نمی‌کردم که چه کار کنم؛ فقط نگاه می‌کردم ایشان چه کار می‌کنند، من هم همان کار را انجام می‌دادم (همان).