نقدی کلّی بر سند آموزش۲۰۳۰/ صغری حکیمی
در سپتامبر ۲۰۱۵ (شهریور ۹۴) «اهداف دستور کار مبانی توسعهی پایدار ۲۰۳۰» که ۱۷ هدف اصلی و ۱۶۹ هدف فرعی در آن ذکر شده جهت اقدام عملی همهی کشورها برای تحقّق حکومت یکپارچهی جهانی، در سازمان ملل ارائه شد که ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران نیز در این نشست حضور داشتهاند. مطابق مدارک و در تصویب نامهی شمارهی ۷۶۴۰۳/۵۲۹۱۳ هیأت دولت جمهوری اسلامی ایران به تاریخ ۲۵/۶/۱۳۹۵ آمده است که یکی از تعهّدات جمهوری اسلامی در صحنهی بین الملل، اجرای برنامهی۲۰۳۰ است که در نشست اینچئون کرهی جنوبی با حضور وزرای آموزش و پرورش به تصویب رسیده است. آموزش برای توسعهی پایدار زندگی، حقوق بشر، برابری فرهنگ، صلح و عدم خشونت، آموزش و تربیت شهروند جهانی و ارج نهادن به تنوّع و مشارکت فرهنگی برای توسعهی پایدار؛ سند ملّی آموزش ۲۰۳۰ در راستای تحقّق این اهداف تدوین شده است.
از آنجا که کشورها ملزم به بومی سازی این چارچوب عمل شده بودند کمیسیون ملّی یونسکو در ایران با تشکیل۳۰ کارگروه تخصّصی، اقدام به بومی سازی این چارچوب عمل جهانی و تهیه و تدوین سند ملّی آموزش ۲۰۳۰ نمودند. برنامهی آموزش ۲۰۳۰ که برنامهای است برای تحقّق آرمان چهارم از مجموعه آرمانهای اهداف توسعهی پایدار، یک برنامهی توسعهای است که کلّیت نظام آموزشی را در تمام سطوح و ماهیت برای دستیابی به جامعهی یادگیرنده و پایدار در بر میگیرد. آرمان برنامهی آموزشی ۲۰۳۰ تضمین آموزش با کیفیت، برابر و فراگیر و ترویج یادگیری فرصتهای یادگیری مادامالعمر برای همه است. برای تحقّق این آرمان، هفت هدف ویژه شامل: آموزش ابتدایی و متوسّطهی فراگیر، توسعهی مراقبت اوان کودکی و آموزش پیشدبستانی و فراگیر، دسترسی برابر به آموزش عالی و آموزش فنّی و حرفهای، مهارتهای مختلف برای کار شایسته و شرافتمند، فراگیری و دسترسی برابر زنان و مردان به فرصتهای آموزشی، سواد آموزی فراگیر جوانان و در نهایت آموزش شهروندی برای توسعهی پایدار و سه ابزار فراگیر اجرایی با عنوان توسعهی فضای یادگیری، افزایش بورسها و معلّم، تربیت و توسعهی همکاریهای بینالملل در نظر گرفته شده است.
این سند بالغ بر ۳۵۰ صفحه است. در بخشهای مختلف این سند سعی شده ضمن بیان چارچوب عمل جهانی در آن مورد، وضع موجود ملّی توصیف شده، چالشها و خلأهای آن بیان گردیده و در نهایت راهبردهایی برای برطرف کردن آنها ارائه گردد. پس از تهیه و تدوین این سند، نشست عالی رتبهی مشورتی در زمینهی آموزش ۲۰۳۰ در ایران به مناسبت رونمایی از سند ۲۰۳۰ توسّط یونسکو و با حمایت دفتر منطقههای یونسکو در تهران در تاریخ ۲۰/۹/۹۵ در مجموعهی فرهنگی تلاش برگزار گردید (گزارشی جامع از سند ملی آموزش ۲۰۳۰ سند تکریم و ترویج فرهنگ غرب اسفند ۱۳۹۵، ص ۵-۴).
نقدهای وارد شده به این سند
سازمان جهانی یونسکو طبق دکترین امنیت ملّی امریکا جزء بازوهای اجرایی عملیات نظامی این کشور در سایر کشورها به شمار میرود. دکترین امنیت ملّی امریکا توسّط مرکز عملیاتی نظامی و غیر نظامی امریکا مستقر در سازمان پنتاگون تهیه شده است باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا طی سخنرانی در سال ۲۰۱۳ در دانشگاهی در نیویورک به نیروهای نظامی خود صراحتاً از نهادهایی مانند یونیسف و دیگر نهادهای سازمان ملل به عنوان نهادهای پیش برندهی اهداف ایالات متّحدهی تقویت نظام سلطه اسم برده است (روزنامه ۹ دی، سایت جوان آنلاین، کد خبر ۸۲۶۹۳۵ خبر گزاری تسنیم، کد خبر ۱۲۶۵۴۷۱).
سند۲۰۳۰ علیرغم ادّعای طرفداران آن که در راستای سند تحوّل بنیادین آموزش و پرورش در تراز تربیت اسلامی است در تعارض آشکار با محتوای برنامهی مصوّب شورای عالی انقلاب فرهنگی میباشد و متناسب با ارزشهای بومی و اسلامی ایران نیست. از جمله آنکه انکار بدیهیترین تفاوتهای جنسیتی و پاسخگویی یکسان به نیازهای زن و مرد تحت عناوین پر جاذبهای مانند برابری جنسیتی (پاراگراف ۱۳ بند چهارم ص۱۵ از متن سند آموزش ۲۰۳۰) و فرصت برابر که خود نمود عینی ظلم و خشونت علیه زنان است. از دستاوردهای این برنامه عدم تفکیک جنسیتی در محیط آموزشی (پاراگراف ۱۴ سندآموزش) (مدارس مختلط دختران و پسران)، تغییر محتوای کتب درسی (پاراگراف۵۷ سند ۲۰۳۰ ص۲۹) با حذف نقشهای مادری و همسری و مشابه نشان دادن زن و مرد در تمام عرصهها، افزایش بحران در خانواده و ایجاد تخاصم میان زن و مرد و کاهش کارآمدی خانواده، بالا رفتن سنّ ازدواج و شکل گیری اشکال دیگر همزیستی، کاهش جمعیت و تقویت شبهه ناکارآمدی دین و از طرفی به رسمیت شناختن فرقهی ضالّهی بهائیت و سایر فرقههای انحرافی(پاراگراف ۵ سند ۲۰۳۰) و در نتیجه غفلت از آموزههای متعالی اسلام میباشد. حال آن که سند تحوّل بنیادین آموزش و پرورش مصوّب شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۹۰ با تأکید بر ابعاد سه گانهی انسانی، اسلامی و بومی سازی توسّط نخبگان ایرانی تدوین شده و هدف آن تربیت انسانهایی مسئولیتپذیر و تکلیف مدار بر مبنای آموزههای اسلامی است، حقیقتاً و با وجود این سند دیگر چه نیازی به امثال سند آموزشی ۲۰۳۰ وجود دارد؟؟!
* نکتهی حائز اهمّیت دیگر این که در سند آموزش ۲۰۳۰ تفاوت ماهوی با دیگر اسناد بالادستی نظام جمهوری اسلامی ایران از جمله “سند برنامهی درسی ملّی” و “سند سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری(دام ظله العالی)” وجود دارد که در تعارض با اصل ۱۵۳ قانون اساسی و با قاعدهی حقوقی و فقهی نفی سبیل در تضاد آشکار است. و این که دولت متعهّد شده از سال ۱۳۹۴ سند ۲۰۳۰ یونسکو و شاخصهای هفدهگانهی آن را اجرا و مطالبات آموزشی سازمان ملل را وارد نظام آموزشی ایران کند و ایران موظّف شده گزارش پیشرفت سالانه را به مراجع بینالمللی ارائه دهد. همچنین اگر این تعهّد (پاراگراف ۱۷ سند ۲۰۳۰) موجب سلطهی بیگانه شود که قطعاً خواهد شد حال جای سؤال است که چرا مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران در دولت و مجلس از این امر مهم غفلت نمودهاند؟؟!
لطفاً به این اهداف با عینک فرهنگ نظام سلطه بنگرید تا عمق فاجعه را بهتر ببینید؛
سبک زندگی پایدار، به منزلهی پایِ دار رفتن سبک زندگی اسلامی؛
حقوق بشر، به منزلهی سلّاخی کرامت انسانی؛
برابری جنسیتی، به منزلهی تباهی زنانگی و مردانگی جامعه اسلامی؛
ترویج فرهنگ صلح و عدم خشونت با حمایت از کودک کشی در غزه و یمن؛
شهروند جهانی یعنی وابستهی فرهنگ غربی؛
ارج نهادن به تنوّع فرهنگی؛ یعنی تکریم همجنسبازان و در نهایت دگرگون ساختن جهان ما غایت دستور کار ۲۰۳۰ توسعهی پایدار است (گزارشی جامع از سند ملّی آموزش ۲۰۳۰ سند تکریم و ترویج فرهنگ غرب اسفند ۱۳۹۵).