کدو گیاهیاست از تیرهی خیاریان که اقسام گوناگون دارد. که آن را بر دو نوع کدو تنبل (حلوایی) و کدو سبز (مسما) تقسیم میکنیم. این گیاه سرد و تر است و به دلیل داشتن پروتئین، ویتامینهای A، B،C ، کلسیم، فسفر (عامل مؤثر در ازدیاد هوش)، آهن، پتاسیم و ید، دارای خواص بیشمار میباشد. در سخنان معصومین(ع) به خوردن این گیاه توصیه شدهاست.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم میفرمایند: کدو زیاد بخورید، زیرا کدو غم و اندوه را برطرف میکند. و همچنین در جای دیگری میفرمایند: خوردن کدو با عدس، رقت قلب میآورد.
امام علی علیه السلام نیز میفرمایند:کدو بخورید چرا که مغز را افزون میکند. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم به کدو علاقه داشت. (بحار الانوار، ج۶۶، ص۲۲۵، ح۱)
خواص و اثرات دارویی
* قسمت گوشتی کدو: ۱. دارای اثرات ضدّ کرم، خنککننده، بازکنندهی مجاری، سریع الهضم، خونساز و تصفیه کنندهی خون میباشد. ۲. بهترین غذا برای پایین آوردن چربی اضافی است و قند خون را نیز کم میکند. ۳. دارای اثرات ملین، ادرار آور، رفع یبوست و سوء هضم است؛ پیچش شکم را برطرف میکند و برای مبتلایان به حصبه و اسهال خونی تجویز میشود. ۴. کدو و تخم آن سینه را نرم و خلط و سرفه را آسان میکند. ۵. برای درمان نقرس و یرقان مفید است. ۶. بیخوابی را رفع میکند.
* در استعمال خارجی، گوشت له شدهی میوهی آن را به عنوان ضماد خنککننده در تبهای خیلی شدید بر روی سرو پاهای بیمار قرار میدهند. همچنین از آن برای بهبود محل سوختگی، التهاب و جوش استفاده میکنند.
* روغن کدو دارویی مؤثّر برای تسکین سردرد، معالجهی افسردگی، تشنج، غم و غصه و خمودگی اعصاب است.
* آب کدوی خام برای شفافیت پوست مؤثّر بوده، خشونت سطحی پوست و خارش آن را از بین میبرد.
تخمهی کدو
۱. منبع خوب بتاکاروتن، امگا۳، منیزیم، منگنز، روی، مس و ویتامینK است.
۲. برای دندان، لثه، عصب، مو و ناخن مفید می باشد.
۳. خستگی را تسکین میدهد.
۴. اشتها آور است و برای بیماران دیابتی مفید میباشد.
۵. به کاهش وزن کمک میکند.
۶. بهترین داروی ضد کرم برای کودکان است.
۷. به دلیل داشتن روی در جلوگیری از پوکی استخوان و بهبود بیماری پروستات مؤثّر است.
۸. در کاهش میزان سرطان و جلوگیری از برخی سرطانها تأثیر دارد.
نکته: 1. خوردن زیاد کدو برای پیران و سرد مزاجان خوب نیست.
۲. بهترین روش خوردن کدو آبپز میباشد. کدوی سبز مانند خیار خام نیز خوردهشود.
منابع
۱. امیر هادیزاده زرگر، کشکول طبی زرگر، چاپ دوم، مشهد، سخن گستر، ۱۳۹۱.
۲. لطیف راشدی و سعید راشدی، طب جامع امام باقر(ع)، تهران، پیام عدالت، ۱۳۹۰.
۳. لطیف راشدی و سعید راشدی، طب جامع امام علی(ع)، تهران، پیام عدالت، ۱۳۸۹.
۴. محمد تقی حکیم و رهنما چیتساز، خوردنیها و آشامیدنیها از نظر پیشوایان دین و علم، چاپ چهارم، بیجا، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۶۷.
۵. واحد پژوهش و تحقیقات نسیم حیات، میوه درمانی، چاپ ششم، قم، نسیم حیات، ۱۳۹۱.