طاهره رحیم زاده
کیفیت اذان و اقامه در نماز قضا
سؤال: اذان و اقامه در نماز قضا چگونه است؟
* اگر فرد بخواهد چند نماز قضا بخواند، برای نماز اول اذان و اقامه بگوید و برای نمازهای بعدی بنا بر احتیاط واجب، اذان را ترک کند و اقامه‌ی تنها بگوید (امام خمینی ره و آیت الله مکارم شیرازی).
* اگر فرد بخواهد چند نماز قضا بخواند، برای نماز اول اذان و اقامه و برای نمازهای بعدی اقامه بگوید و اذان را برای نمازهای بعدی بنا بر احتیاط واجب رجائاً بگوید (آیت الله سیستانی، منهاج الصالحین، ج ۱، م ۷۳۴، رهیافت ۱۵، ص ۱۰۱؛ العروه الوثقی، ج۱، اذان و اقامه، م ۲).
خواندن نماز قضا به صورت نشسته
سؤال: آیا شخصی که نماز قضا دارد، می‌تواند بدون عذر نمازها را نشسته، بخواند؟
بدون عذر نمی‌تواند و باید نمازهای قضا را هم ایستاده بخواند (مراجع عظام تقلید، العروه الوثقی، ج ۱، نماز قضا، م ۳۴؛ رهیافت ۱۵، ص ۱۰۹).
خواندن نماز قضا با تیمم
سؤال: آیا فردی که فعلاً توانایی انجام وضو یا غسل را ندارد، می‌تواند با تیمم نماز قضا بخواند؟
* اگر از برطرف‌شدن عذرش مأیوس باشد می‌تواند نماز قضا بخواند و اگر از برطرف‌شدن عذرش مأیوس نباشد (امید دارد عذرش بعداً برطرف شود) بنا بر احتیاط لازم، نمی‌تواند برای نمازهای قضا تیمم کند (آیت‌الله سیستانی، توضیح‌المسائل جامع، ج ۱، م ۱۹۲۳).
* اگر علم دارد عذر او به زودی برطرف می‌شود، نمی‌تواند نماز قضا بخواند (آیت‌الله مکارم شیرازی، توضیح‌المسائل، م ۶۶۰).
* اگر امید دارد که عذر او به زودی برطرف می‌شود، بنا بر احتیاط واجب نمی‌تواند نماز قضا بخواند (امام خمینی ره، تحریرالوسیله، ج ۱، نماز قضا، م ۱۲).
حکم خواندن نماز قضا برای زن مستحاضه
سؤال: آیا زن مستحاضه می‌تواند نماز قضا بخواند؟
* می‌تواند نماز قضا بخواند ولی باید برای هر نماز کارهایی که برای نماز ادا بر او واجب است، به جا آورد (امام خمینی ره، توضیح‌المسائل مراجع، ج ۱، م ۴۳۲).
* می‌تواند نماز قضا بخواند، ولی باید برای هر نماز کارهایی را که برای نماز ادا بر او واجب است، به جا آورد و بنا بر احتیاط نمی‌تواند به کارهایی که برای نماز ادا انجام داده است، اکتفا کند و احتیاط مستحب این است که خواندن نماز قضا را تأخیر بیندازد تا پاک شود (آیت‌الله سیستانی، توضیح‌المسائل جامع، م ۶۷۶).
* می‌تواند نماز قضا بخواند، ولی برای هر نماز بنا بر احتیاط واجب، یک وضو بگیرد. چنانچه استحاضه‌ی کثیره باشد، انجام غسل‌های روزانه کافی است و غسل دیگری بر او واجب نیست و تنها باید وضو بگیرد (آیت‌الله مکارم شیرازی، توضیح‌المسائل، م ۴۲۲).
خواندن قضای نمازی که در سفر قضا شده است
سؤال: اگر از مسافری که باید نماز را شکسته بخواند، نماز ظهر یا عصر یا عشا قضا شود، چگونه باید آن را قضا کند؟
باید آن را دو رکعتی قضا کند هر چند در غیر سفر بخواهد قضای آن را به جا آورد (مراجع عظام تقلید، العروه الوثقی، ج ۱، نماز قضا، م ۱۰).
