مائده رضایی
حیات علمی و سیاسی
رمضان عبدالله محمد شلح، یکی از رهبران و مبارزان فعال فلسطینی بود که در سال ۱۹۵۸ در منطقه‌ی شجاعیه در نوار غزه به دنیا آمد.
وی در دانشگاه زقازیق مصر به تحصیل در رشته‌ی اقتصاد پرداخت و همزمان انجمنی ایجاد کرد که حدود ۹۰ دانشجوی فلسطینی مشغول به تحصیل در دانشگاه‌های مصری، عضو آن بودند. رمضان عبدالله قبل از این تمایلات سیاسی نداشت و فقط تحت نظارت او نشریه‌ای وابسته به این جمعیت منتشر می‌شد.
وی با هدف ایجاد جهاد دانشگاهی به نوار غزه بازگشت و در اوایل دهه‌ی ۸۰ میلادی مشغول تدریس در دانشکده‌ی اقتصاد دانشگاه اسلامی شد. طی این مدت وی به علت داشتن نقشی فعال در دعوت به بیداری اسلامی و به عنوان یکی از زبان‌های گویای جهاد اسلامی در مساجد نوار غزه مشهور شد.
به خاطر حجم گسترده‌ی فعالیت و تأثیرگذاری‌اش بر رژیم اشغالگر قدس و نیز رهبری فعالیت‌های جهادی مختلف، رژیم اشغالگر قدس وجود او را بر نتابید و در سال ۱۹۸۳، او را تبعید نموده و از تدریس در دانشگاه منع کرد و نیز فعالیت‌های او را محدود نمود.
رمضان عبدالله در سال ۱۹۸۶ برای اتمام تحصیلات تکمیلی، کرانه باختری را ترک کرد و راهی لندن شد و در سال ۱۹۹۰ از دانشگاه درهام دکترای اقتصادش را دریافت کرد. وی سپس به آمریکا رفت و در آنجا ضمن تأسیس، مدیریت مرکز تحقیقات اسلامی و جهانی فلوریدا را بر عهده گرفت و همچنین ریاست هیات تحریریه‌ی فصلنامه‌ی قراءات سیاسیه را برعهده گرفت.
تابستان سال ۱۹۹۵ دکتر رمضان عبدالله به دمشق آمد و در راه بازگشت به فلسطین اشغالی با شهید دکتر فتحی شقاقی مؤسس و بنیانگذار جهاد اسلامی فلسطین آشنا شد. پس از شهادت فتحی شقاقی در جزیره‌ی مالت به دست عوامل موساد، رهبری جهاد اسلامی به اجماع از جانب شورای جهاد اسلامی بر دوش رمضان عبدالله نهاده شد.
قرار گرفتن در لیست سیاه آمریکا
در ۲۷ نوامبر همان سال، دولت امریکا نام رمضان عبدالله محمد شلح را در صدر لیست سیاه خود منتشر کرد و با تشکیل دادگاهی در فلوریدا، وی را در ۵۳ مورد اعم از شرکت در فعالیت‌های تروریستی، فعالیت علیه منافع اسرائیل، هدایت گروه‌های جهادی فلسطینی، فعالیت‌های چریکی و بمب‌گذاری و… محکوم نمود.
در سال ۱۹۹۸ نیز دولت امریکا طی اعلامیه‌ای برای دستگیری وی ۵ میلیون دلار جایزه تعیین نمود. وی مدتی به مرد پنج میلیون دلاری مشهور بود.
ارتباط با ایران اسلامی
جنبش حماس از بدو تأسیس تاکنون به دلیل حمایت جمهوری اسلامی ایران از مبارزات آزادی بخش فلسطین، همواره با آنان روابط حسنه‌ای داشته؛ بارها رهبران آن به ایران سفر و با مقامات عالی رتبه کشورمان دیدار کرده‌اند. رمضان عبدالله نیز بارها با مقام معظم رهبری حضرت آیه الله خامنه‌ای(حفظه الله) دیدار کرده و مورد تحسین و تشویق ایشان قرارگرفته بود.
ویژگی‌های شخصیتی
رمضان عبدالله شلح به عنوان یک «رهبر ملی و اسلامی» با ثبات قدم در مواضع اصولی مسئله‌ی فلسطین از آن حمایت می‌کرد. وی هیچگاه از خط فلسطین و قدس منحرف نشد و همواره در خط مقدم مبارزه و مواجهه با رژیم صهیونیستی قرار داشت. او تلاشش را برای تقویت مقاومت و تحکیم وحدت فلسطین به کار بست. مهم‌ترین هدف او آزادسازی فلسطین و مقابله با پروژه‌ی صهیونیستی بود.
او به لحاظ شخصیتی نیز از دیگر رهبران فلسطینی متمایز بود؛ انسانی وارسته و فرهیخته که یک شخصیت ملی و بااخلاق نیز محسوب می‌شد. فرهنگ بالای او و فن سخنوری‌اش باعث می‌شد مواضع مقاومت همواره به بهترین شکل ممکن به افکار عمومی ارائه شود (ناصر ابو شریف، نماینده‌ی جنبش جهاد اسلامی در ایران، خبرگزاری مهر نیوز).
به گفته‌ی ادوارد سعید وی مردی برون زمانی و برون مکانی بود. بسیار هوشمند، خوش تعامل (اسلم فاروق؛).https://www.alestqlal.com/post/۲۳۰۹۱
خدمات به محور مقاومت
دکتر شلح در دوران نقش آفرینی در جنبش جهاد اسلامی دستاوردهای زیادی را برای مقاومت به ارمغان آورد. زحمات او در متحد ساختن گروه‌های مقاومت در اراضی اشغالی فلسطین همچنان تأثیر گذار است. علاوه بر آن، وی نقش مهمی در نهادینه ساختن مبارزه با پروژه‌ی صهیونیستی ایفا کرد. همچنین برای ایجاد وحدت کلمه در میان اقشار مختلف امت اسلامی نیز گام برداشت و نقش مهمی در برقراری صلح میان حماس و تشکیلات خود گردان ایفا کرد.
تعامل با شهید قاسم سلیمانی
دکتر رمضان عبدالله شلح سال‌های متمادی روابط بسیار نزدیک و برادرانه‌ای با شهید سلیمانی داشت. شهید سلیمانی همچنین به مثابه‌ی پُلی برای تحکیم و تقویت روابط میان شلح با جمهوری اسلامی ایران بود (ناصر ابو شریف، نماینده‌ی جنبش جهاد اسلامی در ایران، خبرگزاری مهر نیوز).
بیماری و فوت
رمضان عبدالله از سال 2018 ( ۱۳۹۷) در بستر بیماری افتاد و در بیمارستانی در بیروت بستری شد.
در دیداری که آقای زیاد النَخاله دبیرکل جنبش جهاد اسلامی فلسطین با مقام معظم رهبری داشت، ایشان شفای هرچه زودتر رمضان عبدالله را از خداوند متعال مسئلت کردند.
اما نهایتاً در ۱۷خرداد ۱۳۹۹ بیماری او را از پای در آورد و در سن ۶۲ سالگی پس از ۲۳سال مبارزه برای آزاد سازی فلسطین در اثر بیماری فوت کرد و در اردوگاه پناهندگان دمشق دفن شد.
پیام تسلیت مقام معظم رهبری
دو روز پس از رحلت رمضان عبدالله حضرت آیه الله خامنه‌ای(حفظه الله) پیام تسلیتی به این متن منتشر کردند:
«بسم الله الرحمن الرحیم؛ درگذشت برادر مجاهد و مقاوم، آقای دکتر رمضان عبدالله را به ملت عزیز فلسطین و به همه‌ی مجاهدانی که دل در گرو مسأله‌ی فلسطین دارند و به خصوص به سازمان فداکار «جنبش جهاد اسلامی فلسطین» و نیز به خانواده‌ی آن فقید سعید تسلیت عرض می‌کنم. جریان مقاومت فلسطین عنصر بسیار صادق و ارزشمندی را از دست داد، امیدوارم با هدایت و کمک الهی، تلاش‌های جهادی جانشینان شایسته‌ای که راه مجاهدانی چون فتحی شقاقی و رمضان عبدالله را دنبال می‌کنند، این ضایعه را جبران کند. والله ولیّ التوفیق.سیّدعلی خامنه‌ای۱۹ خرداد ۱۳۹۹».
منابع
https://www.alestqlal.com/post/۲۳۰۹۱. 1.
۲. خبرگزاری مهرنیوز
