امام على (ع) میفرمایند: «إذا أرادَ اللّهُ بِعَبدٍ خَيرا، ألهَمَهُ القَناعَةَ وأصلَحَ لَهُ زَوجَهُ»؛ هر گاه خداوند، خيرى را براى بندهاى بخواهد، قناعت كردن را در دل او مىافكنَد و همسرش را شايسته مىگردانَد (لیثی واسطی، 1376، ص131).
گفتگویی کوتاه با سرکار خانم موسوی (استاد اخلاق)
شمیم نرجس: نگاه شما به اقتصاد خانواده با محوریت کارآفرینی چگونه است؟
تقویت اقتصاد خانواده یا ضعف آن اکثر اوقات مشروط به نگاه اعضای خانواده به مسألهی اقتصاد است. مثلاً استفادهی بهینه از آنچه در دست داریم نوعی کمک به اقتصاد خانواده است. اگر خانمی در سبدهای میوه سبزی بکارد و آب آن را از آبهای استفاده شدهای که قابل شرب نیست تأمین کند، به راحتی میتواند سبزی خانواده را بدون صرف هزینهی اضافه تأمین کند. مثلاً در بعضی از تولیدهای لباس قطعه پارچههایی (سرقیچی) دور ریخته میشود. افرادی هستند که از همین قطعه پارچهها برای آموزش خیاطی یا تولید لباسهای نوزاد و... استفاده میکنند. لذا همین خود نوعی کارآفرینی است.
امام على (ع) میفرمایند: «إذا أرادَ اللّهُ بِعَبدٍ خَيرا، ألهَمَهُ القَناعَةَ وأصلَحَ لَهُ زَوجَهُ»؛ هر گاه خداوند، خيرى را براى بندهاى بخواهد، قناعت كردن را در دل او مىافكنَد و همسرش را شايسته مىگردانَد (لیثی واسطی، 1376، ص131).
بنابراین زنان نقش مهمی در تقویت اقتصاد خانواده دارند. از طرفی همین زنان هستند که میتوانند با اسرافها و تجمل پرستیها و دنبال زرق و برق بودنها اقتصاد خانواده را به ضعف یا حتی به مرحلهی سقوط برسانند. البته تقویت اقتصاد خانواده از راههای متعددی میسر است. مثلاً:
1. گاهی ممکن است با انجام کارهایی که متناسب با شأن یک زن مسلمان و مؤمنه است به اقتصاد خانواده کمک کرد.
2. گاهی همین امر از راه صرفه جویی در زندگی و مدیریت صحیح داشتن نسبت به استفادهی درست از امکانات خانواده میسر است.
پیامبر(ص) فرمودند: «إذا أرادَ اللّهُ بِأَهلِ بَيتٍ خَيرا فَقَّهَهُم فِي الدّينِ و رَزَقَهُمُ الرِّفقَ في مَعايِشِهِم وَ القَصدَ في شَأنِهِم و وَقَّرَ صَغيرُهُم كَبيرَهُم و إذا أرادَ بِهِم غَيرَ ذلِكَ تَرَكَهُم هَمَلاً»؛ خداوند، هر گاه براى خاندانى قصد خير داشته باشد، آنان را در دين، دانا مىسازد، مدارا در زندگى شان و ميانهروى در كارشان را روزىِ آنان مىكند و كوچكشان به بزرگشان احترام مىگذارد و اگر جز اين را برايشان بخواهد، به حال خود رهايشان مىسازد (نوری، 1408، ج8، ص392).
شمیم نرجس: در کارآفرینی یک بانوی مسلمان، چه شرایطی باید لحاظ شود؟
1. حفظ شئونات اسلامی
2. بقای سلامت و نشاط زنانی که مشغول به کار اقتصادی میباشند.
3. با رشد اقتصادی زنان نباید روحیهی اطاعت پذیری آنان در برابر همسرشان از بین برود.
4. رعایت احکام و اخلاق اسلام در تمام ابعاد زندگی یعنی خانمی که مشغول به درآمدهای اقتصادی است وظایف همسری، مادری و... را فراموش نکند.
از پیامبر(ص) روایت شده است: «إنَّ اللّهَ تباركَ و تعالى إذا أرادَ بقَومٍ بَقاءً أو نَمـاءً رزَقَهُـمُ القَصْـدَ و العَفافَ و إذا أرادَ بقَـومٍ اقْتِطاعـا فَتـحَ لَهُم أو فَتَـحَ علَيهِم بـابَ خِيانَـةٍ حتّى إذا فَرِحُوا بِما اُوتُوا أخَذْناهُم بَغْتَةً فَإذا هُم مُبْلِسونَ»؛ خداوند تبارك و تعالى هرگاه ماندگارى يا رُشد مردمى را بخواهد، صرفهجويى و پاكدامنى روزيشان كند و هرگاه نابودى آنها را بخواهد، دَرِ خيانت كارى از طرف خودشان يا از طرف ديگران به آنان را به رويشان بگشايد تا از آنچه يافته بودند شادمان گشتند، پس به ناگاه آنان را فرو گرفتيم و همگان نوميد گرديدند (محمدی ری شهری، 1389، ج3، ص558).
منابع
1. ليثى واسطى، على بن محمد؛ عيون الحكم و المواعظ، قم، دار الحديث، 1376.
2. محمدی ری شهری، محمد؛ میزان الحکمه، قم، دارالحدیث، 1389.
3. نورى، حسين؛ مستدرك الوسائل و مستنبط المسائل، قم، مؤسسه آل البيت (ع)، 1408.
شماره نشریه: شمیم نرجس شماره 37