چرا خداوند بندگان را به عبادت امر کرد

نیاز و نماز/ فاطمه آریاوش

امام رضا (علیه السّلام) فرمود: و چون از تو بپرسند که چرا خداوند، بندگان را به عبادت و بندگی فرمان داد؟ جواب بگو: تا او را از یاد نبرند، و آیین او را رها نکنند، و امر و نهیش را به بازی نگیرند، زیرا در آن آرامش و دوام ایشان است. اگر آنان بدون دستور عبادات ، رها می شدند و روزگار بر آنان دوام می یافت، دل هایشان سخت می شد و بی رحم و سنگ دل می گشتند.

پس اگر فردی بپرسد: چرا به نماز مأمور شدیم؟ جواب آن است که در نماز اقرار به مالکیّت خداوند است و این برای مصالح عموم است، زیرا در آن رها کردن معبودان دیگر و گذر کردن از همه ی آن ها و رسیدن به پیشگاه خداوند جبّار است. با کمال کوچکی و اظهار ذلّت نیازمندی و خضوع و خشوع و اعتراف به بندگی و طلب بخشش از گناهان گذشته، و نهادن پیشانی بر روی خاک هر روز و هر شب ، تا این که بنده همیشه به یاد خدا باشد، و او را فراموش نکند و در درگاه او خودباخته و پر هراس و کوچک و حقیر و مایل به افزونی دین و دنیای خود باشد؛ به علاوه انزجار از گناه و تباهی که در آن است. این عمل مرتّب در شبانه روز برای او ادامه دارد برای این که بنده مدبّر، سرپرست و خالق خود را از یاد نبرد و به فراموشی نسپارد تا به ناشکری و ناسپاسی افتد و طغیان و سرکشی کند و برای این که همواره در سِلک طاعت پروردگار خود باشد و به وظایف بندگی در پیشگاه خدایش قیام کند و این عبادات جلوگیر او باشد از گناهان و مانعی برای او باشد از گرایش به فساد و خراب کاری. (شیخ صدوق ابن بابویه، ترجمه ی علی اکبر غفاری، عیون اخبار الرضا، ج2).