تاریخ ارسال خبر: 01 مرداد 1394
| گروه خبری:
تغذیه و سلامت
خانم دکتر کوثری
Multiple sclerosis با نام اختصاری MS یک بیماری خود ایمنی مزمن میباشد (یعنی سیستم ایمنی بدن علیه سلولهای خودی وارد عمل میشود) که اثر خود را روی سیستم اعصاب مرکزی نشان میدهد. زمانی که سیستم ایمنی به میلین (meilyn) غلاف پوشاننده فیبرهای عصبی در مغز و نخاع است) حمله میکند MS ظاهر میشود.
سن شروع معمولاً بین 20 تا 40 سالگی است (در مردان اندکی دیرتر از زنان) اما در هر سنی ممکن است رخ دهد و در زنان تقریباً دو برابر شایعتر از مردان است.
تاکنون دلیل پیدایش این بیماری مشخص نشده است. شروع MS ممکن است ناگهانی یا تدریجی باشد و نشانهها ممکن است به اندازهای خفیف باشد که بیمار سالها یا ماهها به پزشک مراجعه نکند. شیوع این بیماری با افزایش فاصله از خط استوا بیشتر میشود؛ به نظر میرسد نور خورشید اثر حفاظتی در برابر این بیماری دارد و کمبود ویتامین D خطر ابتلا به MS را افزایش میدهد. شواهد همچنین بر تأثیر عوامل ژنتیک بر MS دلالت دارد. احتمال ابتلای سفیدپوستان به صورتی سرشتی بیشتر از سیاهپوستان و آسیاییهاست. خطر ابتلا به MS با بهبود وضعیت اجتماعی- اقتصادی افزایش مییابد. همچنین اگر فردی از منطقهای با شیوع کمتر به منطقهای با شیوع بیشتر مهاجرت کند، احتمال بروز بیماری در این فرد افزایش مییابد و این امر نقش عوامل محیطی در این بیماری را نشان میدهد.
علائم MS بسیار متغیر است (این تغییرات مربوط به درگیری قسمتهای مختلف سیستم عصبی مرکزی است) نشانههای شایع آن عبارتست از: ضعف اندامها (به ویژه ضعف عضلانی به دنبال ورزش)، اسپاستیسیت (اغلب با اسپاسم عضلانی خود به خود یا ناشی از حرکت همراه است)، کاهش دید و اختلال دید رنگی که در عرض چند روز بروز میکند و درد به ویژه در حرکات چشم. از علائم حسی در MS میتوان به احساس سوزن سوزن شدن، سوزش یا حرکت حشرات روی پوست، کاهش حس یا احساسهای ناخوشایند مانند ورم، رطوبت یا احساس فشار و درد اشاره کرد. شایعترین علامت ابتدایی MS اختلال حسی و سپس کاهش دید و اختلال دید رنگی است. اختلال در عمل مثانه، یبوست، اختلال عمل شناختی (اختلال حافظه، اختلال توجه، اختلال در حل مسأله، کندشدن پردازش اطلاعات)، افسردگی، اختلال عمل جنسی، ضعف عضلات صورت، سرگیجه، خستگیپذیری در 90% بیماران و حساسیت به گرما (در مبتلایان به MS برخی علائم عصبی در صورت افزایش درجه حرارت بدن بروز میکند؛ به عنوان نمونه گاهی تاری دید یک طرفه به دنبال دوش آب گرم یا فعالیت فیزیکی بروز میکند).
برای تشخیص، به جز شرح حال و معاینهی فیزیکی از روشهای پاراکلینیکی از جمله ام.آر.آی و تجزیه و تحلیل مایع نخاع استفاده میشود.
داروها باعث کاهش شدت حملات و کاهش سرعت پیشرفت بیماری و همچنین درمان علامتی بیماری میگردد. از درمانهای طبیعی مثل طبسوزنی، ماساژ و... برای کاهش درد و استرس و خستگی استفاده میشود. ویتامینB12 (که در گوشت، تخممرغ، ماهی و لبنیات موجود است) برای انتقالدهندههای عصبی یک جزء مهم است و ویتامینD موجب کاهش علائم بیماری میشود.
* از عوامل زیر پرهیز کنید:
خستگی شدید، استرس، سیگار، تب، حمام گرفتن با آب گرم یا در محیطهای خیلی گرم بودن، در معرض نور خورشید قرار گرفتن، الکل.
منبع:
نورولوژی بالینی امینف 2009 و هاریسون 2008 و اینترنت.
شماره نشریه: شمیم نرجس شماره 30