خانم شفائی نژاد
۱. بچّه شیر زن زنده را بخورد و گرنه محرمیت حاصل نمی‌شود.
۲. بچّه شیر را از پستان بمکد، اگر با شیشه یا قاشق شیر به او بدهند محرمیت حاصل نمی‌شود.
۳. شیر آن زن از حرام نباشد و گرنه محرمیت حاصل نمی‌شود.
۴. از ولادت و آمیزش شرعی باشد، اگر از طریق قرص و دارو شیر در پستان ایجاد شود، محرمیت ایجاد نمی‌شود.
۵. شیر خالص باشد و با چیز دیگر مخلوط نباشد.
۶. شیر از یک شوهر باشد.
۷. بچّه شیر را به واسطهی مرض قی نکند.
۸. دو سال بچّه تمام نشده باشد و گرنه محرمیت حاصل نمی‌شود.
۹. بچّه پانزده مرتبه یا یک شبانه روز [به طوری که ذکر خواهد شد] شیر سیر بخورد یا اینکه آنقدر شیر به او بدهند که گفته شود از آن شیر استخوانش محکم شده و گوشت در بدنش روییده است.
۱۰. بچّه در یک شبانهروز غذا یا شیر کس دیگری را نخورد ولی اگر کمی غذا بخورد که نگویند در بین، غذا خورده اشکال ندارد و نیز باید پانزده مرتبه از شیر یک زن بخورد و در بین پانزده مرتبه، شیر کس دیگر را نخورد، و در هر دفعه بدون فاصله شیر بخورد، ولی اگر در بین شیر خوردن نفس تازه کند، یا کمی صبر کند، که از زمانی که پستان در دهان می‌کیرد تا وقتی سیر می‌شود، یک دفعه حساب شود اشکال ندارد. (رساله ی توضیح المسائل مراجع (۱۲ مرجع)، ج۲، احکام شیر دادن، ص۴۳۸، مسئله ی ۵-۲۴۷۴؛ جامع المسائل آیت الله فاضل لنکرانی، ج۱، مسئله 6-4-1473)
نکته: اگر ده مرتبه شیر کامل بخورد احتیاط مستحب آن است کسانی که به واسطه شیر خوردن با او محرم می‌شوند، با او ازدواج نکنند و نگاه نامحرمانه هم به او ننمایند (همان، رساله‌ی ۱۳ مرجع، مسئله ۲۴۷۴، ص۴۳۶، بند هفتم). آیت الله سیستانی در مورد بچّه‌ای که معلوم باشد شیر در محکم شدن استخوان و روییدن گوشت بدنش مؤثّر نبوده در حالی که یک شبانه روز یا پانزده مرتبه شیر خورده فرمودند: احتیاط بشود در مورد ذکر شده ازدواج نکند و نگاه محرمانه نیز نکند (همان، مسئله‌ی ۲۴۷۴، ص۴۳۷، بند هفتم).
احکام شیر دادن (رضاع)
نظر مراجع عظام تقلید درباره‌ی مسائل مبتلابه محرمیت از طریق رضاع (شیر دادن)؛
اگر زنی، بچّه‌ای را با شرایطی که ذکر خواهد شد شیر دهد آن بچّه به چه افرادی محرم می‌شود؟
۱. خود آن زن، که مادر رضاعی گفته می‌شود.
۲. شوهر آن زن، که شیر مال اوست که پدر رضاعی می‌گویند.
۳. بچّه‌ها و نوه‌های آن زن و مرد که به دنیا آمده‌اند یا به دنیا می‌آیند.
۴. پدر و مادر آن زن و مرد و هرچه بالاتر رود که پدربزرگ و مادربزرگ رضاعی می‌گویند.
۵. خواهر و برادر و عمّه و عمو و خاله و دایی آن زن و مرد که همه را رضاعی می‌گویند.
۶. اولاد و نوه‌های شوهر آن زن (مسئله ی ۲۴۶۴، ص۴۳۲، احکام شیر دادن، رساله ی مراجع، ج۲، جامع المسائل آیت الله فاضل، ج۱، مسئله ی ۶-۴-۱۴۷۳، ص۳۸۹).
شیر دادن که سبب محرم شدن است از چند راه ثابت می‌شود؟
۱. خبر دادن عدّه‌ای که انسان از گفتهی آنان یقین کند.
۲. شهادت دو مرد یا چهار زن عادل.
نکته: باید شرایط شیر دادن را هم بگویند، مثلاً بگویند ما دیده‌ایم که فلان بچّه بیست و چهار ساعت از پستان فلان زن شیر خورده و چیزی هم در بین نخورده است (رساله ۱۳ مرجع، مسئله ۲۴۹۶، ص۴۴۵).
فرزندخوانده و محرمیت
چه کسانی می‌توانند با شیر دادن با شرایط مشروع سبب محرمیت بین دختر بچّه و پدر خواندهی او شوند؟
۱. مادر پدرخوانده ۲. خواهر پدر خوانده ۳. دختر برادر پدرخوانده۴. زن برادرزادهی پدرخوانده ۵. دختر خواهر پدرخوانده ۶. زن خواهرزاده پدرخوانده
چه کسانی می‌توانند با شیر دادن با شرایط مشروع سبب محرمیت بین پسر بچّه و مادر خوانده شوند؟
۱. خواهر مادر خوانده
۲. دختر خواهر مادر خوانده
۳. زن برادر مادر خوانده
۴. دختر برادر مادر خوانده
۵. زن برادرزاده مادر خوانده
۶. مادر مادر خوانده (با استفاده از مسئله ی ۲۴۶۴، ص۴۳۳؛ با استفاده از جامع المسائل آیت الله فاضل لنکرانی، ۶-۴-۱۴۷۳، ص۳۸۹).
توجّه
اگر مادر نسبی و حقیقی واقعی به نوه ی دختری خود با شرایط مشروع شیر دهد، دخترش به دامادش حرام می‌شود (نامحرم می‌شود).
همچنین اگر بچّه هووی دخترش را شیر دهد دخترش به دامادش نامحرم می‌شود (رساله ی ۱۳ مرجع، احکام شیر دادن، مسئله ی ۲۴۷۲، ص۴۳۵، ج۲).
