به سوي كدام قبله...؟

پانزدهم رجب سال دوم هجري است، روز به نيمه رسيده است و نبي مكرم اسلام صلی الله علیه و آله و سلم… دو ركعت از نماز ظهر را در جماعت مسجد بني‌سلمه خوانده كه جبرئيل امين نازل مي‌شود، شانه‌هاي مبارك حضرت را از جانب بيت‌المقدس در شمال مدينه به سمت مسجدالحرام در جنوب برمي‌گرداند و حضرت و حاضرين دو ركعت آخر نماز را به سمت كعبه مي‌خوانند؛ تا يكي از وقايع مهم و ارزشمند تاريخ اسلام در آن روز اتفاق افتد.

قبله، نماد توحید و يكي از نشانه‌هاي ادیان توحیدی است که مكاتب الهی را از آیین‌هاي غير الهي جدا كرده، مركز وحدت عابدان و كانون همگرایي بندگان خدا مي‌گردد. خداوند برای هر امتی از امت‌های پیشین نيز، قبله‌ي مخصوصی قرار داده تا به هنگام نماز و نیاز، به سوی او متوجّه شوند.

از آن جا که در آغاز ظهور اسلام خانه‌‌ي کعبه، کانون مشرکان عرب گرديده و آن را محل نگهداري بت‌هاي خود قرار داده بودند، مسلمانان مأمور شدند برا‌ي جدا ساختن صفوف موحّدان از مشرکان، نماز خود را به سوى بیت‌المقدّس به جا آورند.

مسجد‌الاقصی یکی از مقدس‌ترین اماکن مذهبي مسلمانان جهان است. این مسجد كه خاستگاه بسياري از پيامبران بزرگ الهي بوده، محل عروج پيامبر اكرم… صلی الله علیه و آله و سلم مي‌باشد: «سبحان الذی اسرى بعبده لیلاً من المسجد الحرام الى المسجد الاقصى الذی بارکنا حوله». مسجد‌الاقصی سومین حرم شریف پس از مسجد‌الحرام و مسجد‌النبی در نزد مسلمانان است و به گواهي تاریخ‌‌نویسان دومین مسجد ساخته شده بر روی زمین پس از بیت‌الله‌الحرام محسوب می‌شود، هم‌چنين اولین قبله‌ي مسلمانان است كه پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی… صلی الله علیه و آله و سلم و ساير مسلمانان در تمام مدّت سيزده سالي كه در مكه بودند با ايستادن به سمت آن روي نياز خود را به سوي خالق بي‌نياز مي‌كردند.

امّا با هجرت مسلمانان به مدينه و تشکیل حکومت اسلامی، رونق روز افزون و پیشرفت‌های چشم‌گير مسلمانان، ترس و وحشت را در دل یهوديان برانگيخت و باعث شد تا بر کارشکنی‌هاي خود افزوده و از راه‌های گوناگون، مسلمانان و شخص پیامبر اسلام… صلی الله علیه و آله و سلم را مورد آزار و بی‌مهری قرار دهند. مسأله‌ي اقتداي مسلمانان به قبله‌ي آنان يكي از دستاويزهايي بود كه با آن مسلمانان را سرزنش كرده و می‌گفتند: «پيامبر شما مدّعی است آیین مستقلّی دارد و شریعت او، آیین‌های گذشته را نسخ می‌کند، در صورتی که هنوز قبله‌ي مستقلی ندارد و از قبله‌ي یهودیان پیروی می‌کند».

سخناني از اين دست، مسلمانان و پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم… را سخت مي‌آزرد و يهوديان همچنان در افروختن آتش طعن و دراز كردن زبان نيش خود مي‌كوشيدند و اوضاع مسلمانان را به جايي رساندند كه حضرت نیمه‌های شب، خواب بر چشم نداشت و به جهت گشايش و رهایي از آن وضع، روي خود را به سوي آسمان كرده و هر لحظه در انتظار فرماني از جانب معبود بود. قرآن کریم در آيه‌ي 144 سوره‌ي بقره لحظات انتظار حضرت را چنین بیان می‌کند: «قَدْ نَری‏ تَقَلُّبَ وَجْهِکَ فِی السَّماءِ فَلَنُوَلِّیَنَّکَ قِبْلَةً تَرْضاها»؛ پيامبر! ما چهره‌ي تو را كه در انتظار وحي به اين سو و آن سوي آسمان مي‌گرداني می‌بینيم، اينك تو را به سوی قبله‌ای که از آن خشنود شوي برمی‌گردانیم.

خداوند با اين فرمان، قبله‌ي مسلمانان را از قبله‌ي يهود جدا ساخته، دهان مخالفان پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم… را دوخته و آتش طعن آنان را خاموش مي‌نمايد. خانه‌ي کعبه كه کهن‌ترین مرکز توحید و پرستش ذات احديت بوده و شریف‌ترین مکان در روی زمین است را به عنوان قبله‌ي موحّدان انتخاب مي‌كند و باعث سربلندي مسلمانان و كرامت مضاعف نبيّ مكرّم… صلی الله علیه و آله و سلممي‌گردد.